Wczoraj w przestrzeni naszej galerii, odbył się wernisaż wystawy ''(Nie)Pewność" który zgromadził licznych gości, miłośników sztuki współczesnej oraz środowisko akademickie.
Wystawa Artystów ̶ Dydaktyków krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pt. (Nie)Pewność w Galerii Krypta u Pijarów jest wprowadzeniem do głównych wydarzeń Dni Jana Pawła II w Krakowie. W otwarciu wernisażu (30 X) uczestniczyli m.in.: prorektor ASP Bartłomiej Struzik, prof. ASP; prorektor UPJPII ks. prof. dr hab. Tomasz Rozkrut; przewodniczący Komitetu organizacyjnego Dni Jana Pawła II – o. prof. dr hab. Jarosław Kupczak OP oraz o. Józef Tarnawski SP.
Temat tegorocznej edycji, w dobie polikryzysu, skłania do refleksji nad kondycją sztuki współczesnej. Jej przesłanie często ukazuje przejaw dramatu człowieka, jego niepokój i cierpienie. Prof. Stanisław Rodziński w swojej książce Obrazy czasu ciekawie zestawił widzenie spraw sztuki przez papieży ̶ Pawła VI i Jana Pawła II. Pierwszy dostrzegał w formie i treści wsparcie dla człowieka. Drugi widział w sztuce nie tylko wartość piękna, ale też człowieczeństwa, odbierał też sztukę jako znak tożsamości i pomost w czasach rozmaitych zagrożeń. Jest to ciekawy kontrast spojrzeń obu papieży. Przywołam jeden fragment:
Paweł VI: Sztuka powinna uskrzydlać… Ale sztuka współczesna nie zawsze uskrzydla i uszczęśliwia, czasem stoję wobec niej osłupiały, zaskoczony, daleki…
Jan Paweł II: Nawet wówczas, gdy artysta zanurza się w najmroczniejszych otchłaniach duszy, lub opisuje najbardziej wstrząsające przejawy zła, staje się w pewien sposób wyrazicielem powszechnego oczekiwania na odkupienie[1].
Wypowiedź Jana Pawła II nie odgradza się od dramatycznych dzieł sztuki. Ukazuje tajemnicę twórczości ̶ w złożoności i tragizmie losów świata ̶ szerzej i głębiej. Sztuka może mieć swoje różne odsłony i zaskakujące sensy. W przeżyciach zagubienia czy beznadziei, może tlić się nieoczywisty okruch światła, który uniesie naszą refleksję ku epifanii. W myśl tej złożoności, na wystawie dziesięcioro Artystów ̶ Dydaktyków ASP prezentuje obrazy, rzeźby, grafiki i obiekty, które ukazują kondycję współczesnego człowieka ̶ jego niepewność, zagubienie i rozpacz; jego wiarę, nadzieję i miłość.
Obiekt prof. Andrzeja Bednarczyka pt. COŚ – rozmowa Gombrowicza z Leibnizem to rozważania wokół pytania: Dlaczego istnieje raczej coś, niż nic? Palimpsest prof. Grzegorza Bieniasa to zapis pozbawiony wizualnej rozpoznawalności wszystkich wersji ukrytych pod widzialną powłoką wersji ostatecznej obrazu. Pod widzialną warstwą jest niewidzialne. Obraz jest dziejącym się wnętrzem, długą i krętą drogą do ostatecznego sensu. Grafiki prof. Marcina Surzyckiego, przedstawiają motyw schodów o szerokim znaczeniu metaforycznym oraz czarne, żałobne flagi, odnoszące się do symboliki straty i tematu śmierci, która ogałaca nasz świat z osób bliskich i ważnych. Obrazy z cyklu Miejsce schronienia prof. Łukasza Konieczko przekraczają próg widzialności, by oddać się we władanie imaginacji. Prowadzą do odmiennego, autonomicznego świata, który oddaje się do naszej dyspozycji, by odnaleźć znaczenia nowe, nikomu jeszcze nie znane. Instalacja prof. ASP Zbigniewa Sałaja ukazuje splątane litery tworzące słowa, które wnikają w nasze umysły. Uczestniczymy w wielokierunkowych światach kodów, czatów, postów, podkastów, blogów, fejków, ślepych algorytmów w stanie wzajemnego splątania. Wodospady i lodowce prof. ASP Marty Bożyk to fascynacje ciągłym ruchem i statyką, które nie zatrzymują się, a dążą do (nie)pewnego efektu, (nie)łatwego kształtu, (nie)wiadomego celu. Obiekty prof. ASP Rafała Pytla eksplorują zagadnienia przemijania, ukazują materię jako przestrzeń zarówno dosłownej ciemności, jak i metaforycznej głębi skrywającej potencjał oczekiwania oraz transcendencji. Pejzaże prof. ASP Katarzyny Stryszowskiej ̶ Winiarz są miejscem spotkania dla żywiołów. Tajemnicza otchłań wody skrywa na dnie rzeki nowe sensy, niezwykłą zmienność i ruchliwość obrazów na wodzie, odbijające światło nieba i zmienne kolory brzegów, budząc uczucie niepewności. Płaskorzeźby dr Sławomira Biernata przedstawiają motyw Eucharystii jako tajemnicę obecności Jezusa ̶ pamiątkę, celebrację, cierpienie i dar, który wykracza poza ludzkie możliwości pojęcia. I kilka moich obrazów, które symbolicznie odnoszą się do przestrzeni rany, nawałnic wojennych oraz do nadziei zawartej w tajemnicy i patosie Słowa Wcielonego.
Wystawa jest okazją, aby odkryć inspiracje, idee i historie stojące za dziełami, które łączą głębokie wartości z artystycznym wyrazem.
Marta Makarczuk, prof. ASP
Kurator wystawy
[1] Stanisław Rodziński, Obrazy czasu, Lublin 2001, s. 187.
